Havadis Gazetesi‘nden Eniz Orakcıoğlu’na konuşan Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği ve Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, ekonomik krizle ilgili değerlendirmelerde bulundu, “tedbir şart” dedi.

Belediyelere kriz kıskacı

Türk Lirası’nın yüzde 40’lara dayanan değer kaybı belediyeleri de olumsuz etkiledi. Belediyeler Birliği Başkanı Mahmut Özçınar, bu dönemi atlatmak için tedbir almak zorunda olduklarını vurguladı.

EN ÇOK BELEDİYELER ETKİLENDİ:Özçınar: Ekonomik kriz en çok belediyeleri etkiledi. Krizin devam etmesi halinde hizmetlerin ve maliyetlerinin ithalata dayalı olan kısmında büyük fiyat farkları oluşacak. Belediyelerin vatandaşın taleplerine yanıt vermesi güçleşecek

TEDBİR ŞART: Özçınar: Personel giderlerinde ve mal alımlarında bütçe öngörülerinin dışında bir büyüme gördük. Belediyelerin içinde bulunduğu sıkıntılar da dikkate alındığında, tedbir almak zorundayız. Alınan vergiler 51/95 Sayılı Belediyeler Yasası ile düzenlenerek gelirlerimiz yükseltilmeli

“TASARRUFA GİDECEĞİZ”: Özçınar: Krizi atlatmak için belediyelerin mutlak suretle kendi özerk yapılarına dayalı olarak tedbir almaları gerekir. Bayram sonrasında Belediyeler Birliği Genel Kurulunu toplayıp, talep ve tedbirleri belirleyerek paket halinde ortaya koyacağız

HÜKÜMET BİZE SORMADI: Hükümetin aldığı tedbirlerle ilgili değerlendirmede de bulunan Özçınar, “Tedbirler hazırlanırken belediyelerden görüş alınmadı, fikri sorulmadı. Biz de kendi tedbirlerimizi oluşturarak bunu merkezi hükümete ileteceğiz” dedi

Eniz ORAKCIOĞLU

Yaşanan ekonomik kriz birçok sektörü ve vatandaşları etkilediği gibi belediyelerin bütçelerine de yansıdı. Zaten birçok belediyenin geçmişten bu güne mali sorunlarla boğuştuğu bilinmekte, ve yaşanan bu olumsuzluklarda tedbirler alınmadığı noktada belediyeleri sarsacağa benziyor. Gerek yaşanan ekonomik kriz, gerek su ve vergiler, gerekse belediyelerin mali yapıları ile ilgili Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği Başkanı ve Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, Havadise açıklamalarda bulundu. Özçınar, bayramdan sonra tasarruf tedbirleri üzerinde çalışacaklarını ve bunu paket halinde oluşturup hükümete sunacaklarını söyledi.

“Çok dikkatli olunmalı”

Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği Başkanı ve Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, dövizin hareketli yapısı ile şu an gelinen noktaya vurgu yaparak, eski haline gelmesi temennisinde bulundu. Özçınar, Türkiye’nin içinde bulunduğu durum, dünya piyasası, uygulanan yapısal reform süreçlerini ele alındığında, tarafların bu konulardaki restlerinin dövize hareketlilik olarak yansıdığını söyledi. Böyle bir yapının devam etmesi halinde hizmetlerin ve maliyetlerinin ithalata dayalı olan kısmında büyük bir farklılığın oluşmasına sebep olduğunu belirten Özçınar, buna bağlı olarak vatandaşların gelir durumu ve içinde bulunduğu sorunlar da ele alındığı zaman çok dikkatli olunması gereken bir dönemden geçildiğini vurguladı.

“Plan, program şart”

Bu dönemi aşabilmek için plan ve programın şart olduğunun altını çizen Özçınar, bunun başarılması halinde genel ve özel sorunları aşabilme pozisyonunun olamayacağını söyledi. Bu noktada da dikkatli olunması gerektiğini yenileyen Özçınar, kaynakların doğru kullanılması, yapılabilecek vaatlerin yerine getirilmesi, imkan ve olanaklarını da tasarruflu bir yöntemle sürdürülmesi gerektiğini ifade etti.

“En çok etkilenen belediyeler”

Bu yapının içerisinde en çok etkileşim ve sıkıntı yaşayabilecek konum da olan kurumların başında belediyeler geldiğini vurgulayan Özçınar, belediyelerin vatandaşın taleplerine ve ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir seviyede olabilmesinin sorunların başında geldiğini aktardı. Belediyelerin sunmuş olduğu hizmetler doğrultusunda bir maliyet artışının da doğal yansımasının görüldüğünü söyleyen Özçınar,  personel giderlerinde ve mal alımlarında bütçe öngörülerinin dışında bir büyüme gördüklerinin altını çizdi. Hiçbir alım satım yapılmasa da, mevcut sistem içerisinde hareket edilirse belediyelerin hizmetlerinin aynı kalitede devam etmesi için tasarruf tedbirlerinin yanında yapabileceği, gerekli elzem işleri yapabilme şansı olduğunu aktaran Özçınar, Belediyelerin içinde bulunduğu sıkıntılar da dikkate alındığında, tedbir almak zorunluluğunun doğduğunu söyledi.

“Yasa bir an önce güncellenmeli”

51/95 Sayılı Belediyeler Yasasının verdiği yetkiye dayanarak maliyet artışlarına yönelik tüzüklerle ulaşabileceği bir sürecin olduğuna dikkat çeken Özçınar,  buna bağlı olarak talep ettikleri ve mecliste bulunan 51/95 sayılı yasanın tadil edilip, bir an önce güncellenmesi gerektiği kaydetti. Belediyelerin gelirlerinin su, emlak, temizlik, iş yeriş bulundurma ve yerel kaynaklardan alınan katkıya dayandığını ve bu şekilde yürüyen bir yapı olduğunu vurgulayan Özçınar, temizlik giderlerinin yükseldiğini ifade etti.

“Su tüm yerleşim yerlerine ulaşmadı”

Özçınar, “Su giderlerinin alıma dayalı olduğu için ve kullanan öder prensibine dayalı olarak kullananın ödemeye devam etmesi gerekir ve bunun ötesinde suyun tasarruflu kullanılabileceği bir sistemle hareket edilmelidir. Bunun yanında belediyeler anlamında Türkiye’den gelen suyun tüm yerleşim yerlerine ulaşmadığı ve doğal olarak da bir an evvel su dairesinin ve ilgili projenin tüm ada satında tek elden yönetilme pozisyonuna geçmelidir ki bu fark ortadan kalsın. Türkiye ile yapılan anlaşma neticesi olarak iki devlet arasında yapılan çalışmada, projelendirme ve projelendirme sonucu olarak da bunu ihale ile tek elden yönetilmesine yönelik bir hedef konmuştur. Şu anda biz projelendirme aşamasının bir ayağını kullanıyoruz. Şu anda Güzelyurt ve Lefke bölgelerinde bir projelendirme söz konusundur, diğer bölgelerde ise proje çalışmaları ise henüz başlamamıştır. Şu anda suda herhangi bir zam veya artış yok.”

“Tek vergilendire sistemine geçilecek”

Emlak vergilerine dair uzun zamandır bir artışın söz konusu olmadığını ve bir süredir artış için çalışmaların sürdüğünü söyleyen Özçınar, Bir an evvel emlak vergilerinin güncellenmesi gerektiğini vurguladı. Emlak vergilerini maliyetleri getirici ve gelirleri artırabilecek bir unsur olmadığını vurgulayan Özçınar, maliyetleri artırabilecek olan kalemlerin temizlik ve su giderlerinde yapılacak bir artış olduğunu sözlerine ekldi. Şu anda hiçbir vergiye artış olmadı. Artışların olması gerektiğini söyleyen Özçınar, Güzelyurt Belediyesi’ni örnek vererek temizlik vergisinde 10 yıldır hiçbir artış yapmadıklarını sözlerine ekledi. Artışların tüzüklerle olabileceğine dikkat çeken Özçınar, mevcut yasada yapılan çalışmalarda artık tek vergilendirme sistemine geçileceğini kaydetti.

“Yasa Eylül ayında Meclise taşınacak Yılsonu yürürlüğe girecek”

Belediye Yasasının meclise Eylül sonu olarak taşınacağını ve yılsonunda da hayata geçirileceğini vurgulayan Özçınar,  geçen hafta İçişleri Bakanlığı ziyaret ettiklerini, yeni yasa ile ilgili düzenlemelerin tamamlandığını ve bir aylık süre talep ettiklerini söylediklerini belirtti. Hazırlanan yeni yasa tasarısını tüm belediyelere bildirdiklerinin altını çizen Özçınar, Eylül ayının ilk haftasına kadar belediyelerden gelecek görüşler doğrultusunda değerlendirmeler yapacaklarını, tasarı üzerinde eksik, fazla varsa yapılacak çalışma sonrasında son şeklini vererek İçişleri Bakanlığı ile birlikte mutabakata varıp meclise taşıması yönünde bir hedefleri olduğuna dikkat çekti.

“Yasa için komite oluşturacağız”

Yasa çalışmalarının ilk başladığı 2010 yılından bu yana yasaya zaman zaman yeni ilaveler yapıldığını söyleyen Özçınar, Yasanın kökünde genel prensiplerin konduğunu belirtti. Yasa düzenleme çalışmalarının çok dikkatli ve titizlikle yapılması gerektiğini savunduklarını aktaran Özçınar, Belediyeler Birliği olarak bu konuda bir komite oluşturulması yönünde karar aldıklarını ve uzman kadrolarla bunun çalışmasını yapacaklarını ifade etti.

“3-4 maddeyle borçlarla ilgili sıkıntını aşılabilir”

Geçmişten bu güne kadar geçen süreçte mali disiplin açısından belediyelerde bir disiplin söz konusu olduğunu vurgulayan Özçınar, “Bundan sonraki süreçte personel giderlerimiz belediyelerin kendi yasa ve bütçelerine dayalı olarak kendi bütçelerin yüzde 50 veya 55’ini aşamayacak boyuta ulaştırılmıştır. Büyük yerleşim yerlerinde yüzde 50, küçük yerleşim yerlerinde ise bütçenin yüzde 55’ini aşamaz maddesi var, bu nedenle bunun üzerine çıkılabilme şansı yok ve çıkan personelin yerine personel almama söz konusudur. Bu nedenle bu konunun kontrol altına alınabileceğini söyleyebiliriz. Diğer taraftan Belediyelerin kamu borç yasasına tabidir, bu nedenle orada da borçlanmanın bir limiti ve sorumluluğu vardır, dolayısıyla bu konuda disiplin altına alınıştır. Ama esas ana nokta geçen süre içerisinde gelirleri yüceltecek tedbirleri alamamamız nedeni ile bu noktaya gelinmiştir. Öta yandan belediyelerin vergi, sigorta ve ihtiyat sandığı borçları da zaten artık kaynaktan kesilmektedir ve geriye kalan borçlarla ilgili olarak ise 2020 yılında yapılandırma tarihi öngörülmüştür. Belediyelerin bu 3-4 gelişme ile daha önce olan borçlarla ilgili sıkıntını aşılabilecektir, bunların yanında reform paketi ile belediyelere destek verilebilir ve belediyelerin gelirlerine yönelik bir hamle yapılabilir ve mali sorunlar aşılabilir” dedi.

“Emekliler devlete kanalize edildi”

Belediyelerin yılları itibari ile elde ettiği kazanımlara bakıldığında eskiye göre yapısal bir düzenleme ve gelişme olduğunu söyleyen Özçınar, emeklilerin bundan sonra belediyelerin üzerinde olmadığını ve tek güvenlik sistemi ile eski emeklilerin devlete kanalize edildiğini belirtti. Özçınar, Bundan sonra emekliye çıkacak olanların ilgili ödeme yapma yükümlülüğü olmamasından dolayı belediyelerin rahatlayacağını ifade etti.

“Tedbirler alacağız”

Ekonomik krizlerin her ülkede yaşandığı gibi bizim ülkemizde de yaşanmasının doğal olduğunu vurgulayan Özçınar, bu durumun tedbirini almanın da kendilerinin görevi olduğunu kaydetti. Tasarruf tedbirleri içerisinde belediyelerin mutlak süretle kendi özerk yapılarına dayalı olarak tedbir almaları gerektiğinin altını çizdi. Krizin bayram süresi sonrasında netleştikten sonra bire bir genel kurulla ele alacaklarını ve paket halinde talepleri ortaya koyacaklarını sözlerine ekledi.

“Tasarruf tedbirlerimizi alıp belediyeye ileteceğiz”

Hükümetin aldığı tedbirlerle ilgili olarak belediyelerle görüşme yapılmamasını ve dışarıda bırakılmaması gerektiğini, belediyelerden de görüş alınması ve bu konuda verilen fikirlerin de paketin içerisinde yer alması beklentisi içinde olduklarını söyleyen Özçınar, biz belediyeler olarak kendi tasarruf tedbirlerimizi oluşturup, bunu merkezi hükümete iletecekleri kaydetti. Bu konuda da Eylül ayı içerisinde bir çalışma gurubu oluşturacaklarını vurgulayan Özçınar, bu konuda neler yapabiliriz noktasında hükümete bir öneri paketi sunacaklarını ifade etti. Özçınar, hem belediyelerin gelirlerine yönelik neler yapabileceği, hem de tasarruf anlamında neler yapabileceğini içeren bir rapor oluşturmalarının görevleri olduğunu söyledi.